De meerwaarde van groene woonwijken

Klimaatverandering, hittestress, wateroverlast en watertekort zijn dingen waarmee we steeds meer te maken hebben. In de toekomst zal dit alleen erger worden en daarom is het belangrijk dat deze factoren meegenomen worden bij het creëren van toekomstbestendige woonwijken. Om deze problemen tegen te gaan moeten bestaande buurten vergroend worden en toekomstbestendige woonwijken worden aangelegd. Steeds meer gemeentes zetten hierop in bij de projectontwikkeling. Een aantrekkelijke oplossing is het aanleggen van groene daken met zonnepanelen. Zij pakken problemen zoals hittestress, wateroverlast, geluidsoverlast en energieverbruik aan en zorgen voor verbetering van de biodiversiteit.

Wat zijn de effecten van groen op onze leefomgeving?

Woonwijken worden massaal verduurzaamd. Hierbij speelt vergroening en natuurinclusief bouwen een belangrijke rol, vooral bij de strijd tegen klimaatverandering.

Verbetering van de biodiversiteit

Inheemse insecten, vogels en dieren zijn essentieel voor het ecosysteem. In groene woonwijken kunnen ze welig tieren en onder andere zorgen voor de bestuiving van planten en het bestrijden van ongedierte zoals de eikenprocessierups. Mogelijke leefplekken zijn ongemaaid gras, vogelhuisjes, heggen, maar ook groene daken, met en zonder zonnepanelen, en groene gevels. Alleen al 10% gevarieerd groen maakt een stad een aangenaam leefgebied voor bijen en vlinders.¹

Lees meer over biodiversiteit en hoe je deze een boost kunt geven in ons whitepaper "Bouwen voor biodiversiteit".

Tegengaan van wateroverlast

Door klimaatverandering neemt het aantal stortbuien van 60-120 mm per uur jaarlijks toe.² Dit kan resulteren in aanzienlijke klimaatschade. In buurten met overwegend veel bestrating en weinig groen kan het water dan niet worden opgenomen, waardoor het rechtstreeks het riool inloopt en voor overstromende rioleringspijpen kan zorgen. Groene woonwijken verminderen de benodigde afvoercapaciteit van het riool, omdat in groengebieden neerslag in de grond kan wegzakken. Daarnaast vangen planten een deel van de neerslag op, om deze op een later moment via verdamping weer los te laten. Voorbeelden van groen met extra waterbergend vermogen zijn groene daken, verlaagd aangelegde tuinen en parken, en wadi’s.

Vermindering van door bewoners ervaren geluidsoverlast

De hoeveelheid groen in de omgeving heeft invloed op de hoeveelheid geluidsoverlast die buurtbewoners ervaren. ‘Groen geluid’, zoals het ruisen van de wind door de planten en vogelgeluiden, wordt door de meeste mensen als positief ervaren. Deze geluiden maskeren weer lawaai van bijvoorbeeld verkeer, waardoor het laatste als minder hinderlijk wordt ervaren. Op plekken waar de beplanting zeer dicht is zorgt deze voor echte geluidsdemping.³

Positieve invloed op de buurtbewoners

Groene woonwijken hebben niet alleen een positief effect op het klimaat, ook bewoners hebben hier baat bij. Groene wijken zijn koeler, schaduwrijker en hebben een positieve invloed op de geestelijke gezondheid. Mensen die in een groene omgeving wonen voelen zich rustiger en gezonder. Ook ervaren ze minder stress en agressie.⁴ Dagelijks meer groen ervaren zou belangrijker kunnen zijn dan af en toe in hoogwaardige natuur verkeren.⁵

Bossen op hele kleine schaal

Een veelbelovende trend is de aanleg van "tiny forests" (piepkleine bossen) van ongeveer 250 m² in dichtbebouwde stadswijken. Het zijn verfrissende plekken op warme zomerdagen, omdat ze gemiddeld 10 graden koeler zijn dan de omliggende straten. Daarnaast vormen de tiny forests een toevluchtsoord voor de plaatselijke fauna.

Een groene woonwijk in Almere

Wat zijn de financiële voordelen van groene woonwijken?

Het aanleggen van groene en klimaatadaptieve woonwijken heeft niet alleen voordelen voor het klimaat en de leefomgeving. Ook op financieel vlak valt er veel positiefs over te zeggen.

• Vastgoedwaarde: meer groen op en in de buurt van een woning verhoogt de waarde ervan met 4-8%. ⁶
• ROI: door een hogere waarde van het vastgoed, of bij publieke investeringen in het groen door hogere belastinginkomsten (WOZ), wordt een deel van de investeringen in het groen terugverdiend.Ook subsidies en belastingvoordelen voor groene daken, groene gevels of andere maatregelen helpen de kosten te drukken. 
• Aantrekking van winkels: een aantrekkelijke omgeving is een belangrijke factor voor bedrijven die zich op een nieuwe locatie willen vestigen.
• Maatschappelijke waarde: meer groen verhoogt de maatschappelijk waarde van een buurt. Een voorbeeld: ‘Uitgaande van de waarde van de baten op het gebied van waterhuishouding, vastgoedwaarde, CO2-afvang, luchtkwaliteit en energiebesparing vertegenwoordigen de 116.000 straatbomen in Den Haag een jaarlijkse maatschappelijke waarde van € 22 miljoen.’¹

Hoe draagt een groendak hieraan bij?

Groene daken dragen op verschillende manieren bij aan groene wijken. Zo is er in steden vaak weinig ruimte voor groen. Het dak is vaak onbenutte ruimte en hierdoor de perfecte plek om te beplanten. Vervolgens wordt, door de combinatie tussen een groendak en zonnepanelen, de oppervlakte op het dak optimaal benut. Er hoeft niet gekozen te worden tussen zonnepanelen of groen en men geniet zo van de voordelen van beide.

Op weg naar klimaatneutrale woonwijken

In 2050 moeten alle woningen in Nederland energieneutraal zijn.⁷ Het is daarom belangrijk om nu al te beginnen met het bouwen van wijken die energievoorzienend zijn. Zonnepanelen zijn, in tegenstelling tot windmolens, gemakkelijk te installeren en zijn minder een doorn in het oog. En als zonnepanelen op een groendak worden geplaatst, boven de beplanting, kan dit zorgen voor een hoger rendement tot ongeveer 6%.⁸ Groene daken hebben namelijk een verkoelende werking op de omgeving, hierdoor gaan de zonnepanelen efficiënter werken.

Wist je dat zonnepanelen zowel met Sedumdaken als met hogere beplanting gecombineerd kunnen worden? Bekijk onze systemen voor groene daken met zonnepanelen hier. 

Bevordering van biodiversiteit

Groene daken bevorderen de biodiversiteit. Zo bieden ze insecten en vogels extra woon- en broedruimte tussen de beplanting en in het geval van groene daken met zonnepanelen ook in de schaduwrijke plekjes onder de panelen. Ook kunnen de groene daken dienen als insectensnelweg, waarbij groene gebieden met elkaar worden verbonden en insecten zich door de hele wijk kunnen bewegen.

Verdere voordelen van een groendak, eventueel met zonnepanelen

• Meer BREEAM- en GPR-punten: afhankelijk van inrichting krijgen groene daken meer punten op de gebouwlabels BREEAM en GPR.
• Verdubbeling levensduur van het dak: een groen dak gaat 40-50 jaar mee. Dit is het dubbele van de levensduur van een zwart dak (20-25 jaar).⁹

Meer informatie

Ben je geïnteresseerd in het aanleggen van groene daken, eventueel met zonnepanelen? Neem dan contact op met onze experts, zij helpen je graag!

Contact

Kijk op https://www.bouwnatuurinclusief.nl/ voor specifieke informatie over natuurinclusief bouwen voor gemeentes, woningbouwcorporaties, architecten en projectontwikkelaars.

Bronnen:

1. Wageningen University & Research (2017), factsheet “Groen: meer dan mooi en gezond - De meerwaarde van groen in de stedelijke omgeving”
2. https://edepot.wur.nl/460451
3. A.M. Dzhambov & D.D. Dimitrova (2015), Green spaces and environmental noise perception.
4. https://www.trimbos.nl/actueel/nieuws/meer-natuur-rondom-huis-gaat-gepaard-met-minder-angststoornissen/
5. https://weblog.wur.nl/uitgelicht/minder-adhd-met-meer-groen/
6. https://edepot.wur.nl/31557
7. https://www.tno.nl/nl/newsroom/insights/2021/07/woningen-gebouwen-2050-duurzaam-haalbare/
8. https://www.interpolis.nl/magazine/wonen/een-groen-dak-en-zonnepanelen-wat-levert-het-op
9. Kantor, Davis (2017), “Life Cycle Cost Analysis of Extensive Green Roofs in Switzerland and the Netherlands”, Journal of Living Architecture